Dit wil je weten over je oksels

Door: Dr. Jetske Ultee
Dit wil je weten over je oksels
Hoe zit het ook alweer met okselgeur? Waarom ruikt de een veel meer dan de ander? Wat hebben hygiëne en bacteriën daarmee te maken? En wat kan deo doen? Hierover bestaan stiekem veel misverstanden ... Ik vertel je wat waar is en wat niet.

Misschien wist je het al: je zweet zelf ruikt niet. Het zijn bacteriën in je oksels die de geur veroorzaken. Maar wist je ook dat er maar liefst 100 soorten zijn die dat doen? Je hebt ze niet allemaal hoor: iedereen heeft een unieke verzameling. Dat noem je je persoonlijke microbioom. Dat betekent niet dat jouw persoonlijke ‘dierentuin’ of lichaamsgeur onveranderlijk is.

Huidbacteriën wonen ook in je huid

  • → Waar
Lange tijd dachten we dat je microbioom alleen op de huid zat. Maar onderzoek heeft aangetoond dat veel soorten bacteriën ook in de huid wonen. In de haarfollikels bijvoorbeeld, in poriën en zweetklieren. En de diepere huidlagen. Dit verklaart waarom okselgeur juist pal na het wassen aanwezig kan zijn. En hopelijk kan ik hiermee het misverstand over vieze lichaamsgeur en slechte hygiëne ook ontkrachten …

Nare lichaamsgeur komt door slechte hygiëne

  • → Niet waar!
Iedereen kent wel een verhaal van die ene persoon op kantoor of de sportclub met een nogal penetrante lichaamsgeur. Supervervelend - voor jou én die ander. Grote kans ook dat iedereen zich afvraagt of diegene niet vaker moet douchen.

Ergens begrijpelijk, maar … onterecht! Hygiëne heeft er hoogstwaarschijnlijk weinig mee te maken. Bacteriën in de huid zijn hiervoor verantwoordelijk. Behalve dat ze onbereikbaar zijn voor water en zeep, zijn dit juist de bacteriesoorten die nare luchtjes geven.

Geur hangt af van sekse, leeftijd en microbioom

  • → Waar
Het mengsel van jouw bacteriën vormt jouw ‘lichaamsparfum’. Of dat een prettig of pittig luchtje is, hangt deels af van de bacteriesoorten. Vier groepen zijn berucht om hun nare ‘parfum’: Coryne-bacterién, Anearococcus, Peptonifilus en Staphylococcus hominis.

Niet iedereen die deze soorten onderdak biedt krijgt trouwens last van een penetrante oksellucht. Ook aanleg (oftewel: je DNA) maakt verschil. Uit onderzoek blijkt namelijk dat deze bacteriën vooral een sterke geur veroorzaken bij mensen met een bepaalde DNA-volgorde in het gen ABCC11.

Los van de bacterieamenstelling maakt het ook uit of je man of vrouw bent. Volgens een onderzoek met vrijwilligers die uitgebreid mochten snuffelen, ruiken vrouwen naar uien en mannen naar kaas. Dat je het maar weet …

Je leeftijd heeft ook invloed op je luchtje: er gaan meer soorten bacteriën onder je oksels leven naarmate je ouder wordt. Wat leidt tot het typische ‘oude-mensen-luchtje’. (Dus ja: dat bestaat echt!)

Je ruikt links hetzelfde als rechts

  • → Niet waar
Leuk weetje: het microbioom in je oksels verschilt. Je lijf is weliswaar symmetrisch (ongeveer) maar je zweet niet aan beide kanten precies evenveel. Bovendien ben je links- of rechtshandig. Het verschil in beweging van beide armen zorgt ook voor verschillen in het ‘microklimaat’ onder je oksels. Dit heeft invloed op de soorten en hoeveelheid bacteriën en daarmee op de geur.

Lichaamsgeur kun je transplanteren

  • → Waar
Je kunt microbioom (en dus de lichaamsgeur) transplanteren. Een onderzoeker verving het microbioom van 18 mensen die last hadden van een nare lichaamsgeur, door het microbioom van naaste familieleden. En dat werkte. De reden om familie als donor te vragen is dat aanleg bepaalt welke bacteriën goed kunnen groeien. De kans dat het donor-microbioom zou aanslaan, was zo het grootst.

Het is trouwens niet waarschijnlijk dat dit experiment nu massaal uitgevoerd gaat worden in gewone klinieken. Er kleven namelijk ook nadelen aan. Zo transplanteer je ook virussen en slechte bacteriën mee die je niet wilt. Daarom werken onderzoekers aan andere manieren om je microbioom te vervangen of verbeteren. Daarover vertel ik je snel meer.

Alle deo’s doen ongeveer hetzelfde

  • → Niet waar
Wat ook invloed heeft op de hoeveelheid bacteriën: je deodorant. Maar eigenlijk moet ik zeggen: deodorants én antitranspirants. Want wat we ‘deo’ noemen, omvat eigenlijk twee soorten producten. Gewone ‘deo’ bestrijdt bacteriën en maskeert geur met een parfum. Antitranspirants voorkomen dat je zweet, doordat ze een deel van de zweetklieren verstoppen met aluminiumzout. Maar ja, welk product kies je dan? Daarover schreef ik eerder een blog.

Wat nog even handig is te weten: meer is niet beter. Maskerende deo’s zorgen voor minder bacteriën op je huid. Dat klinkt goed, maar dat creëert ook leefruimte voor nieuwkomers. En dat kunnen ook bacteriesoorten zijn die nare geurtjes veroorzaken. En aluminiumzouten in antitranspirants houden wel zweet tegen in gewone zweetklieren, maar stoppen niet de dieperliggende zweetklieren die via de haarzakjes vocht uitscheiden. Dat geeft bacteriën die daar wonen – en vaker een nare geur opwekken – meer kans. Dus ook voor deo’s en antitranspirants geldt: less is more.

30 euro korting

Bij aankoop van het 5 Stappenplan

BESTEL NU