Parabenen zijn misschien wel een van de meest vermeden cosmetische ingrediënten. Maar waarom is dit eigenlijk? Het verhaal hierachter is nog niet zo eenvoudig. En bevatten onze producten parabenen?
Wat zijn parabenen?
Parabenen zijn bewaarstoffen. Deze zijn essentieel in cosmetische producten. Een product zonder of met slechte bewaarstoffen is namelijk zeer vatbaar voor besmetting door bijvoorbeeld schimmels of bacteriën. Wat de meeste mensen niet weten, is dat parabenen ook in voeding zitten; de kans is groot dat je ze ook met het ontbijt, lunch of avondmaaltijd binnenkrijgt. Soms zijn ze toegevoegd, maar vaak ook zitten er van nature gewoon parabenen in voedingsstoffen. Zelfs in komkommer, fruit, groene thee en soja. Heel nuttig, want op deze manier beschermen deze producten zich tegen bederf.
Bewaarstoffen zijn essentieel
Uit onderzoek blijkt dat er een veel hoger risico bestaat op het krijgen van huidproblemen bij gebruik van een mogelijk besmet product dan bij gebruik van een product waarin bewaarstoffen zitten. Als je een besmet product op je huid smeert, loop je bijvoorbeeld een grote kans op huidinfecties en aandoeningen zoals acne en roodheid.
Waarom hebben parabenen een slechte reputatie?
De laatste twintig jaar wordt de veiligheid van parabenen regelmatig in twijfel getrokken. Een aantal onderzoeken laat bijvoorbeeld zien dat parabenen zich kunnen gedragen als het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen. Er zijn aanwijzingen dat overmatige blootstelling aan oestrogeen invloed heeft op de ontwikkeling van borstkanker.
Het onderzoek waarmee de parabeendiscussie begon komt uit 2004. In dit onderzoek werden parabenen bij vrouwelijke proefpersonen in borsttumorweefsel teruggevonden. Aangezien parabenen zwakke oestrogene eigenschappen bevatten, zouden ze volgens de onderzoekers wellicht van invloed geweest kunnen zijn op de tumorvorming.
Een aantal kanttekeningen bij de onderzoeken
Op het eerste gezicht lijkt deze informatie reden genoeg om je zorgen te maken. Maar het verhaal is toch nog iets complexer. Er is nooit een directe link gevonden tussen parabenen en borstkanker. In de studie uit 2004 werd bijvoorbeeld alleen tumorweefsel gebruikt, geen gezond weefsel ter controle. Bovendien werden parabenen ook gevonden in ‘blanco’ monsters zonder weefsel. Vermoedelijk waren de gebruikte onderzoeksmaterialen dus al ‘besmet’ met parabenen. Ten slotte was er geen achtergrondinformatie bekend; het was bijvoorbeeld niet duidelijk welke cosmeticaproducten de proefpersonen gebruikten. Het blijkt daarnaast dat parabenen veel minder krachtig zijn dan bijvoorbeeld estradiol (een vorm van oestrogeen); metylparabenen zelfs 2,5 miljoen keer. Estradiol komt onder meer voor in sommige anticonceptiepillen.
Moeten we parabenen vermijden?
Om eerdere onderzoeksbevindingen te bevestigen is meer en uitgebreider onderzoek nodig. Vooralsnog lijkt het onnodig parabenen compleet te vermijden. Wel worden bepaalde parabeensoorten inmiddels niet meer gebruikt in producten (met name voor babybilletjes). Als je absolute zekerheid wilt, kun je op zoek gaan naar parabeenvrije huidverzorging. Houd er dan wel rekening mee dat deze producten niet altijd het beste antwoord zijn.
In parabeenvrije producten worden helaas vaak bewaarstoffen gebruikt met een grotere kans op huidproblemen. Dit zijn bijvoorbeeld methylchloroisothiazolinone, methylisothiazolinone en quartenium-15, maar ook ‘natuurlijke’ bewaarstoffen als rozemarijnextract. Gezien de
grote kans op een huidreactie, zal methylisothiazolinone vanaf nu bijvoorbeeld niet meer gebruikt worden in
leave on huidproducten (deze worden niet van de huid gespoeld) en natte doekjes (
wet wipes).
Zitten er parabenen in onze producten?
Hoewel Dr. Jetske Ultee dus niet per definitie tegen parabenen is, vind je deze ingrediënten niet in haar eigen producten. Dr. Jetske Ultee is wél van mening dat er in veel cosmetica meer bewaarstoffen worden gebruikt dan noodzakelijk. Bijvoorbeeld in producten in potten. Dat heeft te maken met hygiëne. Je moet immers steeds met je vinger of een spatel in zo’n product om er wat crème uit te halen. Ook door blootstelling aan lucht zijn er vaak meer bewaarstoffen nodig dan in bijvoorbeeld een luchtdichte verpakking.
Dr. Jetske Ultee is sowieso voorstander van
airless verpakkingen. Niet alleen hierom, maar juist vooral vanwege het behoud van de hoge concentraties actieve stoffen in haar producten.