Gepubliceerd: Goed gevoel
Datum: september 2019
Door: Sophie Vereycken
In het rijk der hoopvolle claims is huidverzorging koning. Geen oerwoud waarin je zo kan verdwalen tussen de mooie beloftes en fantastische beweringen als de parfumerie. Maar hoe weet je nu wat werkt, en vooral: wat niet? We vroegen het aan Jetske Ultee. Als onderzoeksarts in de cosmetische dermatologie heeft ze er haar missie van gemaakt om aan de hand van wetenschappelijke literatuur en onderzoeksresultaten aan te tonen welke ingrediënten nu echt waarmaken wat al die mooie verpakkingen ons doen geloven. Maar hoe werken die wetenschappelijk bewezen wondermiddeltjes dan? Bij welk percentage? En zijn ze voor iedereen wel zo geschikt?
Waarmee? Vitamine A
Wat zegt de wetenschap? Jetske Ultee: ‘Als er van één ingrediënt onomstotelijk bewezen is dat het huidverjongend werkt, dan is het vitamine A. Het verbetert de huidstructuur en vermindert rimpels. Tot daar het goede nieuws, want het is alleen op voorschrift te verkrijgen en kan de huid irriteren. Een variant die wel vrij verkrijgbaar is en waar de laatste jaren veel onderzoek naar gedaan werd, is retinol. Blijkt dat ook die variant efficiënt is op vlak van antiaging, maar er is een addertje. In de studies werden telkens concentraties van 0,4% tot 1% gebruikt, terwijl de bovengrens in Europa amper 0,3% is. Bovendien is het een hoogst instabiel ingrediënt. Om te voorkomen dat het zijn werkzaamheid verliest, moet het verpakt zijn in een lucht- en lichtdichte verpakking en op een koele plaats bewaard worden. En zelfs dan kan de werking snel afnemen. Dus, werkt het? Ja, maar gebruik het alleen als je zeker weet dat het ‘vers’ is. Of ga voor een andere variant. Nieuwkomers retinaldehyde, hydroxypinacolonretinoaat, en retinylretinoaat zijn in theorie heel werkzaam en stabiel en irriteren veel minder, al is er voorlopig nog niet zoveel onderzoek naar gedaan.’
Waarmee? Salicylzuur
Wat zegt de wetenschap? Jetske Ultee: ‘Wie met puistjes of onzuiverheden kampt, heeft vaak baat bij salicylzuur. Deze stof behoort tot de bètahydroxyzuren, beter bekend onder de afkorting BHA. Het werkt als exfoliant, wat wil zeggen dat het de dode huidcellen verwijdert. Die hopen zich voortdurend op, met een doffe teint als resultaat. Door regelmatig te exfoliëren met salicylzuur wordt de huid zichtbaar stralender en egaler. Omdat het zuur in vet oplosbaar is, kan het makkelijk in de poriën dringen en is het uitermate geschikt voor een vette huid met mee-eters of puistjes. Over het algemeen wordt het goed verdragen, zelfs door de gevoelige huid. Wel kan een exfoliant de huid in het begin wat irriteren, dus kies een product dat kalmerende stoffen bevat of gebruik achteraf een verzachtende crème – maar laat in dat geval het salicylzuur eerst goed intrekken. Let ook op de concentratie: salicylzuur is pas werkzaam vanaf 0,5% tot 2%.’
Waarmee? Glycolzuur
Wat zegt de wetenschap? Jetske Ultee: ‘Wie een manusje-van-alles zoekt, kijkt het best uit naar producten met glycolzuur. Die stof behoort tot de groep fruitzuren, ook wel alpha hydroxy acids of AHA’s genoemd, en is vooral geschikt voor de verouderde of droge huid die niet gevoelig is. Omdat glycolzuur wateroplosbaar is en van alle fruitzuren de kleinste molecuulgrootte heeft, kan het dieper in de huid doordringen. Het nadeel: daardoor kan het meer irriteren. Geef je huid in het begin dus zeker de tijd om langzaam te wennen, bijvoorbeeld door het product afwisselend wel en niet te gebruiken. Zoek in de winkel naar een product met een pH-waarde tussen 3 en 5. Bij een hogere of lagere zuurgraad bestaat de kans dat de huid geïrriteerd zal raken. Of omgekeerd: dat het product onvoldoende werkzaam is. Bij een concentratie van 5% of hoger zie je al dat de vochtbalans zich herstelt, fijne lijntjes afnemen en de aanmaak van collageen gestimuleerd wordt. Bij een concentratie van 8% kan glycolzuur oppervlakkige pigmentvlekken aanpakken. Een bijkomend voordeel voor wie af en toe met een onzuivere huid kampt: het helpt eveneens tegen verstopte poriën en mee-eters.’
Waarmee? Hyaluronzuur
Wat zegt de wetenschap? Jetske Ultee: ‘Als het gaat om een soepele huid, is hyaluronzuur een ingrediënt dat veel ter sprake komt. Niet veel mensen weten dat het een stof is die van nature in ons lichaam zit. Het vormt het hoofdbestanddeel van de vloeistof in onze gewrichten, waardoor die soepel kunnen bewegen, maar komt ook voor in de huid, waar het een belangrijke rol speelt in processen als wondgenezing. Op vlak van huidverzorging is de grootste kracht van hyaluronzuur het binden van grote hoeveelheden vocht. Het kan tot duizend keer zijn gewicht in vocht vasthouden, wat het ideaal maakt voor volume en hydratatie. Waarom de stof in een product verwerken als ons lichaam ze toch al bevat? Simpel: naarmate we ouder worden, neemt hyaluronzuur af. Net daarom is een rijpere huid minder soepel, zacht en vol. Gelukkig kunnen we hyaluronzuur opnieuw toevoegen. Zo kunnen crèmes met hyaluronzuur fijne lijntjes verminderen en de elasticiteit en hydratatie verbeteren. En je hebt niet eens veel nodig, want hyaluronzuur is al werkzaam vanaf 0,5%. Wel is het zo dat de stof het beste werkt in een vochtige omgeving. Heb je een droge huid? Pik er dan een crème uit met ingrediënten die een laagje op de huid leggen, zodat er geen vocht kan ontsnappen.’
Waarmee? Vitamine C
Wat zegt de wetenschap? Jetske Ultee: ‘Tegenwoordig beseffen we meer en meer dat we onze huid moeten beschermen tegen schadelijke invloeden van buitenaf. Een uitstekende optie waar veel onderzoek naar gedaan is, is vitamine C. Het is dan ook een van de bekendste antioxidanten: stoffen die het lichaam beschermen tegen vrije radicalen. Dat zijn zuurstofdeeltjes die ontstaan bij lichaamsprocessen, schade veroorzaken aan onze cellen en zo voor huidveroudering zorgen. Willen we dus liever niet. Daarnaast helpt vitamine C bij de aanmaak van collageen en houdt het de huid stevig. Verder werkt het ontstekingsremmend, een voordeel voor wie kampt met rosacea of acne, en helpt het tegen pigmentvlekken. Het is al werkzaam vanaf 4%, maar in combinatie met andere antioxidanten haal je nóg meer uit je product. Vooral vitamine C en vitamine E zijn een gouden duo. Een nadeel: vitamine C is erg instabiel en kan slecht tegen vocht, licht en zuurstof. Kies daarom niet voor een potje of glazen flesje, maar haal een luchtdichte verpakking in huis.’
Waarmee? Niacinamide
Wat zegt de wetenschap? Jetske Ultee: ‘Roodheid en irritatie zijn probleempjes waar we allemaal weleens tegenaan lopen. Niacinamide is ook wel bekend als vitamine B3, werkt kalmerend en heeft ontstekingsremmende eigenxschappen die roodheid verminderen, ideaal als je last hebt van rosacea. Verder heeft het een bewezen effect bij het verminderen van pigmentvlekken en melasma (zwangerschapsmasker, red.). Bij 4% is het al even effectief als medicinale alternatieven en de kans op bijwerkingen is veel minder groot. Bovendien zorgt de stof voor de aanmaak van ceramiden en vrije vetzuren, die de beschermingsfunctie van de huid versterken. Ook de huid met acne is erbij gebaat, want het heeft een regulerende werking op de talgproductie. Hoeveel niacinamide je crème moet bevatten hangt af van wat je wil bereiken. Voor een verzorgende en ontstekingsremmende werking is het al werkzaam vanaf 0,2%. Wil je wat doen aan pigmentvlekken, kies dan voor minimaal 4%.’
Heb je geen idee hoeveel procent van een bepaald actief ingrediënt je crème bevat? De ingrediëntenlijst is een belangrijke weggever. Jetske Ultee: ‘Uiteraard geven bedrijven niet zomaar de concentraties van hun ingrediënten vrij. Om erachter te komen of er voldoende in een product aanwezig is, kan je naar de ingrediëntenlijst kijken. Heb je een hoge concentratie nodig, zoals bij vitamine C of niacinamide? Dan moeten de ingrediënten hoog in de ingrediëntenlijst vermeld staan, of in elk geval terug te vinden zijn in het eerste deel (ongeveer een derde). Salicylzuur en hyaluronzuur zijn daarentegen al werkzaam vanaf 0,5% en kunnen dus wel helemaal onderaan staan.’
