Knack Weekend | 19 mei 2021
Iets nieuws onder de zon
By Knack Weekend

Gepubliceerd: Knack Weekend
Datum: 19 mei 2021

Niet alleen uv-straling kan schadelijk zijn voor de huid, dat geldt ook voor infraroodlicht, blauw licht en fijnstof. Knack Weekend vertelt over de nieuwste zonnebrandcrèmes die ook hiertegen zouden helpen. Daarnaast zocht het blad uit hoe slecht zonnefilter octocryleen nu echt is. Mijn advies? Je insmeren met een zonnebrand met een slecht filter is nog altijd beter dan je helemaal niet insmeren.

 

Iets nieuws onder de zon

De nieuwste zonnecrèmes beschermen tegen meer dan uv, schaden het oceaanleven niet en komen in lichte texturen voor elke (werk)dag.

1 Stadsfilters

Omdat zowel de zon als vervuiling de huid schaden, is er een nieuwe productcategorie van lichte, hydraterende producten die een hoge SPF combineren met bestanddelen die de gevolgen van vervuiling moeten bestrijden. Die urban zonnebescherming richt zich vooral op stedelingen die hun huid het hele jaar door willen beschermen. Je smeert het ’s ochtends, “na je skincare en voor je make-up,” preciseert Marie-Hélène Lair van Clarins, “en als je een terrasje doet.” Vervuiling zoals pollen en fotopollutie (de combinatie van uv en luchtvervuiling) leiden tot huidveroudering en ontstekingen in de huid en verzwakken haar barrière. Het gevolg: een niet-egale, vale, gedehydrateerde huid.

 

2 Koraalvriendelijk

Sinds Hawaï de zonnefilters oxybenzone en octinoxate verbood omdat ze volgens studies koralen aantasten, komt de beautywereld steeds vaker met ‘koraalvriendelijke’ zonnebescherming. Merken testen ook vaker of hun gebruikte filters veilig zijn voor het waterleven én maken beter afbreekbare formules die het milieu zo min mogelijk schaden. Volgens critici zouden de data van de huidige studies echter onvoldoende zijn om te concluderen dat organische zonnefilters koraal ernstig schaden en is verder onderzoek nodig. Voor de zekerheid – better safe than sorry – toch maar oceaanvriendelijk smeren?

 

3 Uv, infrarood én blauw licht

Niet alleen uv schaadt onze huid. Ook infraroodstralen en zichtbaar blauw licht, samen goed voor zo’n 90% van de zonnestralen die de aarde bereiken, doen dat. Vandaar dat de nieuwe generatie zonnecrèmes tegen alle drie beschermt. “Onderzoek toonde aan dat infraroodstralen uit zonlicht, boven op uv, een negatieve invloed op het collageen in de huid hebben”, zegt dokter Dagmar Ostijn, dermatoloog bij Dermadent in Merelbeke. “Zichtbaar licht kan volgens onderzoek tot pigmentvlekken leiden bij donkere huidtypes. Daarom wordt aangeraden gekleurde zonnecrème met ijzeroxide te gebruiken als je gevoelig bent voor pigmentvlekken.”

 

Waar/niet waar: vervallen zonnecrème is kankerverwekkend

Volgens een studie in Chemical Research in Toxicology bevatten zonnecrèmes met de zonnefilter octocryleen sporen van benzofenon, dat volgens de Wereldgezondheidsorganisatie ‘potentieel kankerverwekkend’ is. Die hoeveelheid neemt na verloop van tijd toe. Voor de onderzoekers reden genoeg om een ban op de filter in cosmetica te vragen.

 

Grondstoffabrikanten moeten de chemische stof octocryleen zuiveren van benzofenon.Toch kunnen cosmetica met octocryleen er nog sporen van bevatten, wat al geweten was. “Het gaat hier om een onzuiverheid, een erg kleine hoeveelheid”, zegt emeritus professor Vera Rogiers, vicevoorzitter van het WCCV, het Wetenschappelijk Comité voor Consumentenveiligheid in de EU. Dat de hoeveelheid benzofenon in zonnecrème met octocryleen toeneemt na verloop van tijd is wel nieuwe informatie. “Maar ook die concentraties zijn volgens toxicologisch onderzoek niet schadelijk voor de consument”, zegt Frédérick Warzee, woordvoerder van Detic, de Belgisch-Luxemburgse vereniging van producenten en verdelers van cosmetica.

 

Octocryleen is in de Europese Unie als uv-filter in cosmetica toegestaan in een concentratie tot 10 %. Maar de filter staat ook ter discussie. Voor Jetske Ultee, onderzoeksarts in de cosmetische dermatologie, heeft hij wel wat mogelijke nadelen. “Uit onderzoek blijkt dat de filter hormoonverstorend kan werken. Daarnaast kan hij vrij diep in de huid dringen en kan hij vooral bij kinderen voor huidreacties zorgen. Daarom raad ik het gebruik ervan in zonnecrèmes af, ook al is octocryleen in een lage dosis veilig.”

 

Volgens het WCCV is er onvoldoende bewijs dat de zonnefilter een potentiële hormoonverstoorder zou zijn. Het adviseert wel de maximale concentratie in drijfgassprays te verlagen naar 9%. “Bij sprays bestaat de kans dat je wat product inhaleert”, verklaart professor Rogiers. “We berekenen heel ruim hoeveel dat kan zijn. Niemand gebruikt zoveel product. Je moet je dus geen zorgen maken over cosmetica zolang je producten van respectabele merken in dito verkooppunten koopt. Die moeten voldoen aan de Europese cosmetische wetgeving.”

 

Rogiers en Warzee halen ook het belang aan van de verplichte period after opening op cosmetica. “Op producten die minder dan dertig maanden goed blijven staat een vervaldatum”, zegt Rogiers. “Blijft een product langer dan dertig maanden goed, dan meldt de period after opening hoelang je het veilig kunt gebruiken eens je het hebt geopend. Je moet beide volgen. Gebruik ook geen zonnecrème van vorige zomer, want die is niet optimaal bewaard.” Kort samengevat: na de vervaldatum kan de producent de veiligheid van het product niet garanderen. Het is echter niet zo dat zonnefilters na verloop van tijd in kracht afnemen. En blijf vooral zonnecrème smeren. “Potentiële hormoonverstoorders in cosmetica kunnen leiden tot kanker, met de nadruk op kunnen”, aldus Warzee. “Van uv-stralen zijn we zeker dat ze kanker veroorzaken. Zonnecrème is essentieel bij huidkankerpreventie, net als onder meer een hoed met brede rand.”

 

Conclusie?

De door de EU toegestane concentratie octocryleen en benzofenon in cosmetica bedreigt onze gezondheid niet.