de Volkskrant | 12 maart 2021
Crèmes en lasers tegen cellulite? Ga liever gezond eten en rennen
By de Volkskrant

Volkskrant - cellulite

Gepubliceerd: de Volkskrant
Datum: 12 maart 2021
Door: Ellen de Visser

Genoeg behandelingen en crèmes te vinden om cellulite te verhelpen. Maar werken die wel? De Volkskrant vroeg dr. Jetske Ultee om advies.

 

Crèmes en lasers tegen cellulite? Ga liever gezond eten en rennen

Het is een schoonheidsprobleem waar zo’n 90 procent van de vrouwen last van heeft: cellulite, putjes die billen of bovenbenen eruit laten zien als de schil van een sinaasappel of, in de stevige variant, als cottagecheese. Elk jaar als de lente nadert, duiken overal claims op over behandelingen die vrouwen de billen van een cheerleader kunnen bezorgen. Van crèmes die zonder uitzondering als revolutionair worden betiteld, tot behandelingen met geluidsgolven en laser, injecties met koolstofdioxide, micromasserende broekjes en cupping kits, een soort zuignappen die je billen vacuüm trekken. Wat klopt er van die claims?

 

Eerst een blik vlak onder onder de huid: vetcellen zitten daar opeengepakt onder een soort afdak. Dat dak is bij de meeste vrouwen veel dunner dan bij mannen. Als vetcellen daartegenaan duwen, ontstaan snel uitstulpingen. Mannen hebben rasters van bindweefsel onder dat afdak, een soort netjes die de vetcellen op hun plek houden. Bij de meeste vrouwen hebben die bindweefselstrengen de vorm van verticale schotten. Die trekken hier en daar de huid naar beneden, met bobbels tot gevolg. Dat alles verklaart waarom ook slanke vrouwen last hebben van de kwaal.

 

Om van die putjes af te komen, moet die hele onderhuidse structuur worden aangepakt. En dat is niet eenvoudig, zegt Jetske Ultee, onderzoeksarts in de cosmetische dermatologie. Over crèmes tegen cellulite kan ze alvast kort zijn: die werken niet. Er bestaan wel stoffen die in een reageerbuisje vet kunnen verbranden en bindweefsel kunnen versterken, zegt ze, maar in het echt valt het resultaat daarvan flink tegen. Crèmes bevatten veel te lage concentraties van die ingrediënten en bovendien bereiken ze de diepgelegen probleemzones niet. Onderzoek naar de crèmes gaat gebukt onder een enorm placeboeffect, weet Ultee: ‘Meestal wordt de vrouwen zelf naar het effect gevraagd en wie een duur smeersel heeft gekocht, wil graag resultaat zien.’ Dan massages, met de hand of met allerlei ‘innovatieve’ apparatuur: die geven slechts een tijdelijk effect, zegt Ultee. ‘Door al dat knijpen zwelt de huid een beetje op, waardoor het even lijkt of de putjes minder zijn geworden.’ Ook met laser, radiogolven of elektromagnetische golven valt geen blijvend resultaat te behalen, blijkt uit studies waarvoor al het bestaande bewijs werd gewogen. Dat je er collageen mee aanmaakt, vastzittend vet door afbreekt en de aanmaak van enzymen mee stimuleert – zomaar wat uitspraken uit advertenties – is niet bewezen. ‘Ik heb nog nooit wonderbaarlijke resultaten gezien van zo’n behandeling’, zegt ook Ultee. In de cellulite-onderzoekswereld speelt bovendien een hardnekkig probleem: praktisch alle studies zijn gefinancierd door de industrie. Hoe geloofwaardig is het als onder een juichend onderzoeksartikel naar het effect van een laserbehandeling genoteerd staat dat alle auteurs in dienst zijn van de fabrikant van de apparatuur?

 

De extreemste behandeling is een operatie, waarbij vet wordt weggehaald en de bindweefselstrengen, die de huid omlaag trekken, worden doorgesneden. Het (spaarzame) wetenschappelijke onderzoek wordt geïllustreerd met tientallen voor- en nafoto’s van opgeknapte bilpartijen. Of de foto’s een eerlijk beeld geven, en hoe het de vrouwen op lange termijn vergaat, is onbekend. Een groep internationale artsen concludeert in een overzichtsartikel dat het ook hier ontbreekt aan een betrouwbare statistische onderbouwing. Ultee verbaast zich al jaren over ‘de hoeveelheid onzin’ in de cosmeticawereld. Al die onbewezen claims over instantoplossingen ontnemen vrouwen het zicht op wat wél werkt, zegt ze: niet roken, gezond eten en vooral sporten. ‘Met een combinatie van cardiotraining, zoals lopen en fietsen, en krachttraining krijg je over je hele lichaam een dunnere vetlaag en stevigere spieren. Dat zorgt ervoor dat je strakker in je vel zit, waardoor cellulite minder zichtbaar is.’ De putjes volledig wegpoetsen blijft vermoedelijk een illusie. Zelfs topsporters hebben er last van, blijkt uit een Instagrampost van de Amerikaanse topballerina Kylie Shea. ‘Ik hoop dat dit bericht anderen kan helpen’, schreef ze onder een foto van haar gespierde billen mét cellulite. Vrouwen moeten inzien dat ze een onhaalbaar ideaal nastreven, zegt Ultee. ‘Zie jij in glossy bladen weleens putjes voorbijkomen? Nee, die worden allemaal weggepoetst. We krijgen constant een ideaal lichaam voorgespiegeld en daardoor denken veel vrouwen dat ze een uitzondering zijn. Het is normaal, accepteer het.’