Gepubliceerd: Radar
Datum: 9 april 2021
Ben je de hele dag beschermd als je een heel hoge factor opsmeert? En moet je zonnebrandcrème ook aanbrengen op je lippen? Of is dat niet nodig? Dr. Jetske Ultee beantwoordt deze en nog veel meer vragen van Radar.
Biedt SPF toegevoegd aan make-up of dagcrème voldoende bescherming tegen de zon?
Een dagcrème of make-upproduct waar al een SPF aan toegevoegd is, dat klinkt ideaal toch? Het lijkt efficiënter en je hoeft minder producten te gebruiken, maar heeft die toegevoegde SPF een vergelijkbare werking met een zonnebrandcrème? Die vraag legde Radar voor aan Dr. Jetske Ultee, onderzoeksarts in de cosmetische dermatologie. Zij vertelt alles over de werking van toegevoegde SPF, hoe vaak je bij moet smeren en op welke ingrediënten je moet letten als je SPF wil smeren.
Is een toegevoegde SPF aan make-up genoeg om je te beschermen tegen UV-straling?
‘Een SPF in make-up geeft je een heel geringe bescherming tegen de zon,’ vertelt Ultee. ‘ Als je de UV-bescherming zou willen bereiken die op de verpakking staat, moet je echt een flinke laag op je gezicht smeren. Om je huid volledig te kunnen beschermen tegen UV-straling heb je namelijk twee milligram crème per vierkante centimeter huid nodig. Dit komt voor je gezicht neer op een halve theelepel. Dat geldt trouwens voor alle producten die je op je gezicht smeert: zonnebrandcrème, dagcrème en foundation. Voor een voldoende werkende SPF zou een laagje zonnebrandcrème onder je make-up dus een veiligere en daarnaast ook mooiere optie zijn.’
Kun je een dagcrème met SPF als bescherming gebruiken?
‘Ik ben zelf meer voorstander van een aparte moisturizer én een aparte zonnebrandcrème. Dan krijg je van beide het beste,’ aldus Ultee. ‘In een dagcrème met een SPF zul je geen hoge concentraties actieve ingrediënten vinden. Dat past niet in één formule. En die actieve stoffen stoffen (bijvoorbeeld vitamine C of niacinamide) wil je juist graag in je dagcrème hebben. Die beschermen je bijvoorbeeld tegen huidveroudering, kunnen helpen bij onzuiverheden, bij pigmentvlekken en vormen zelfs een extra vangnet bij UV-straling. Dat betekent trouwens niet dat bescherming door dagcrème niet kan, zolang je de eerder genoemde hoeveelheid aanhoudt en om de twee uur blijft smeren.’
De goede volgorde van smeren is volgens Ultee eerst de moisturizer en dan de zonnebrandcrème. ‘Als je het andersom doet, zou je bij het aanbrengen van de moisturizer een deel van de zonbescherming eraf kunnen vegen. Zonnebrandcrème beschermt je namelijk het beste als de laag op je huid zo gelijkmatig mogelijk is. Daarom is het ook zo belangrijk om de moisturizer eerst 10 minuten te laten inwerken voordat je je zonnebrandcrème aanbrengt. Als je dit niet doet, loop je namelijk het risico dat je de moisturizer en de zonnebrand met elkaar vermengt, waardoor je huid niet op alle plekken dezelfde UV-bescherming krijgt. Om diezelfde reden is het ook niet verstandig om je foundation of BB cream te mixen met je zonbescherming, hoe verleidelijk het ook is om maar één laagje te hoeven smeren. En als je na je zonnebrandcrème nog andere producten op je gezicht wilt aanbrengen, wacht dan altijd even 15 minuten. Zonnebrand heeft namelijk een kwartiertje nodig om te drogen.’
Altijd blijven smeren met SPF
Een hoge factor doet misschien denken dat je na een keer smeren klaar bent, maar dat is volgens Ultee niet zo. ‘Het is een fabel dat je met een heel hoge factor de hele dag in de zon kunt blijven. Geen enkele zonnebrandcrème kan je de hele dag beschermen tegen uv-straling. SPF 15 werkt tegen 94 procent van de zonnestralen, SPF 30 tegen 97 procent en SPF 50 benadert de 98 procent. Om de factor te bereiken die op de verpakking staat moet je de crème elke twee uur aanbrengen. Want uiteindelijk verlies je ook weer wat van het product gedurende de dag. Bijvoorbeeld door aanraken of transpiratie.’
SPF bescherming verdubbelen?
Daarnaast vroegen we Ultee of SPF factoren op te bouwen zijn, maar dat is volgens haar niet zo. ‘Als je meerdere lagen zonnebrandcrème aanbrengt op je gezicht, verdubbel (of verdriedubbel) je daarmee de bescherming niet’, vertelt ze. ‘Stel, je smeert SPF 15 en SPF 30 over elkaar heen, dan heb je geen factor 45 op je gezicht, maar ben je met een factor 30 beschermd tegen UV-straling. Want de hoogste factor telt. Dan moet je natuurlijk wel genoeg van die zonnebrandcrème hebben opgesmeerd en elke twee uur een nieuwe laag hebben aangebracht.’
SPF voor verschillende huidskleuren
Ultee: ‘Als je een lichte huid hebt en je niet zo’n trouwe smeerder bent, is het verstandig om altijd factor 30 of hoger te gebruiken. Als je huid donkerder is, kun je in de winter factor 15 smeren en in april overstappen op SPF 30. Ook bij een gekleurde huid (door de zon of qua pigment) is insmeren aan te bevelen, omdat het pigment dat de huid deels beschermt tegen UV-straling niet overal op de huid gelijkmatig aanwezig is. Dan kan er dus toch schade aan het DNA ontstaan.’
Zonnebrand aanbrengen op lippen
Een andere vraag die Radar stelde was of zonnebrandcrème ook op je lippen aan kunt brengen en dit kan volgens Ultee gewoon. ‘Je kunt zonnebrandcrème gewoon op je lippen aanbrengen. Helaas vergeten veel mensen dat, maar insmeren is ook op deze plek heel belangrijk’, vertelt Ultee. ‘Lippen zijn bijzonder kwetsbaar voor UV-straling vanwege de dunne beschermlaag én het vrijwel ontbreken van pigment. Daarnaast kun je natuurlijk ook een aparte lipbalm met SPF gebruiken.’
Goedkope of dure SPF?
Tegen UV-straling kun je prima een goedkopere zonnebrandcrème gebruiken, vertelt Ultee. ‘Hier zullen vermoedelijk geen of minder antioxidanten inzitten die je huid extra kunnen beschermen tegen UV-straling omdat die stofjes redelijk kostbaar zijn. Die zitten vaak wel in duurdere crèmes, vandaar ook de hogere prijs. Maar het is zeker niet zo dat duurdere producten altijd beter zijn dan goedkope, dit hangt af van de ingrediënten in het product.’
Op welke ingrediënten moet je letten als je SPF aanschaft?
Maar op welke ingrediënten moet je dan letten? ‘Het belangrijkste ingrediënt in een zonnebrandcrème zijn natuurlijk de zonfilters die bescherming bieden tegen uv-straling,’ vertelt Ultee. ‘Daarin zijn goede en slechte keuzes. Mijn favorieten zijn:
- Tinosorb M (bisoctrizole; methylene bis-benzotriazolyl tetramethylbutylphenol ).
- Tinosorb S (bemotrizinol; bis-ethylhexyloxyphenol methoxyphenyl triazine).
- Uvinul T 150 (ethylhexyl triazone).
- Uvasorb HEB (diethylhexyl butamido triazone).
- Neo heliopan AP (bisdisulizole disodium).
- Uvinal A plus (diethylamino hydroxybenzoyl hexyl benzoate )
- Mexoryl SX (Ecamsule; terephthalylidene dicamphor sulfonic acid).
- Mexoryl XL (Silatriazole).
Waar je verder op kunt letten is of er extra antioxidanten zijn toegevoegd. Vooral voor het gezicht, de hals en het decolleté raadt Ultee dat aan. ‘Kies liever voor meer dan één antioxidant, want deze beschermende stofjes versterken elkaars werking. Een aantal prettige opties: vitamine B3 (niacinamide), vitamine E (tocopherol acetate, tocopherol palmitate, tocopherol succinate), Ergothioneine en cafeïne.’
‘Daarnaast zijn er ook nog een aantal stoffen die je wil vermijden in zonnebrandcrèmes, zoals geurstoffen. Kijk ook uit met plantextracten/oliën zoals citrus, sinaasappel, bergamot, mandarijn, grapefruit, limoen, lavendel, rozemarijn, vijg, angelica, sint-janskruid, tea tree en gember. Deze stoffen kunnen in combinatie met zonlicht voor pigmentvlekken en irritatie zorgen.’
Hoe lang blijft SPF houdbaar?
Tot slot vroegen we Ultee nog hoe lang een zonnebrandcrème houdbaar blijft, want is het nu echt nodig om elk jaar nieuwe zonnebrand te kopen? ‘Bij alle huidverzorgingsproducten staat op de verpakking een symbool van een open pot met daarin een cijfer. Dit geeft het aantal maanden aan dat een product na opening nog houdbaar is. Gesloten producten zijn over het algemeen minimaal dertig maanden goed. Ook op zonnebrandcrème kun je deze aanduiding vinden. Maar bedenk wel dat dit bij zonnebrand vooral iets zegt over de werking tegen bacteriën (net als voedsel kan een crème ook ‘over de datum gaan’) en de stabiliteit van de crème, maar niets over hoe goed de zonnefilters nog werken,’ zegt Ultee.
‘Van bepaalde filters neemt de werking na opening sterk af. Daarom raad ik aan om elk jaar een nieuw zonnebrandproduct te kopen. De werking neemt daarnaast nog verder af bij hitte en licht, dus laat die fles zonnebrandcrème niet in de volle zon op het strand liggen’, aldus Ultee.