Gepubliceerd: Tip van Jet
Datum: 21 juni 2019
Door: Jet van Nieuwkerk
Toen Jet van Nieuwkerk zestien was en naar het Griekse eiland Samos met vakantie ging, had ze maar één doel en dat was zo bruin mogelijk terug komen. Ze vertelt erover in het interview dat ze met Jetske had over zonnen en smeren op haar nieuwe platform TipvanJet. Lees het hier:
8 vragen aan Jetske Ultee over zonnen en smeren
Toen ik zestien was en naar het Griekse eiland Samos met vakantie ging, had ik maar één doel en dat was zo bruin mogelijk terug komen. Ik gebruikte maar weinig SPF en ‘s avonds vette ik mij lichaam in met aftersun en de scrub bleef uit en het líefst pakte ik thuis dan nog een zonnebank zodat ik zo lang mogelijk de zon op mijn gezicht bleef houden. Nu is alles anders. Schaduw is het nieuwe zonnen en niet bruin worden is het nieuwe bruin worden.
Ik gebruik al zes jaar lang Jetske Ultee Uncover voor mijn gezicht. Het is wel even een riedeltje: schoonmaken met een cleanser, hydrateren met een toner, dan een laagje exfoliant, even in laten trekken, daarna de moisturizer en dáárbovenop nog een zonnefactor. Dit zorgt er wel voor dat ik gewoon een heel goede huid heb. Maar tóch wil ik het liefst nog wel zongebruind terug komen van een week Frankrijk, of moet ik echt alleen maar onder mijn parasolletje blijven zitten?
Ik stelde Jetske Ultee, onderzoeksarts cosmetische dermatologie, vragen over de zon en smeren. Er wordt ook best een hoop bullshit verteld en verkocht, dus nu voor eens en voor altijd de waarheid.
Hoe schadelijk is de zon?
De zon brengt ons heel veel goede dingen. Licht en warmte natuurlijk, maar ook zorgt de zon voor de aanmaak van vitamine D in de huid én maakt ‘ie ons blij. Maar helaas, de zon heeft ook echt een paar minder vrolijke kanten. Zonnestralen zorgen namelijk voor schade aan de huid, daarover bestaat geen twijfel. Ten eerste loop je meer risico op het krijgen van huidkanker. Jaarlijks zijn dat er nu al ruim 60.000. Tien jaar geleden waren dat er nog 28.000. Die stijging heeft onder meer te maken met ons veranderde (zon)gedrag de afgelopen jaren. We maken reizen naar zonnige gebieden, gaan soms meerdere keren per jaar op vakantie en ook een terrasje pakken is geheel ingeburgerd. En dan heb ik het maar niet over de trend die nu toch hopelijk wel voorbij is om ‘bij te bruinen’ onder de zonnebank (want jij was de enige niet hoor)
Maar wist je dat de zon ook ouder maakt? Maar liefst negentig procent van de verschijnselen van huidveroudering, zoals rimpels, pigmentvlekken en huidverslapping, is toe te schrijven aan de zon. Dat betekent niet dat we daarom maar niet meer moeten genieten van de zon. Het is echter dus écht geen overbodige luxe of overdreven ‘gedoe’ om je huid te beschermen als je naar buiten gaat. En dan bedoel ik niet alleen als je in je bikini op het strand gaat liggen of op je vakantieadres, want diezelfde zon schijnt ook in je middagpauze, op het sportveld of als je onderweg op de fiets zit.
Verder is het goed om te benadrukken dat de grootste schade aan de huid door de zon in de kinderjaren ontstaat. Daarom vind ik het zo belangrijk dat kinderen goed worden beschermd als ze buiten spelen. Een paar jaar geleden heb ik om die reden een landelijke campagne opgezet. De bijbehorende website is sinds kort vernieuwd.
Houdt elke zonnefactor uv-stralen tegen?
In zonnebrandcrèmes zitten speciale stoffen die de straling van de zon tegenhouden, de zonnefilters dus. De werking van zonnefilters berust op de hoeveelheid straling die wordt tegengehouden. Er zijn trouwens nog best veel misverstanden over hoe zonnebrandfilters werken. Er wordt vaak even simpel gezegd dat het getal van de SPF uitdrukt hoeveel keer langer iemand in de zon kan blijven zonder te verbranden, maar het ligt iets complexer. Het gaat uiteindelijk om de hoeveelheid zonlicht waaraan de huid kan worden blootgesteld voordat je rood kleurt en die wordt óók bepaald door bijvoorbeeld de zonkracht (uv-index) en het tijdstip op de dag de plek op aarde. Je kunt daarom niet zomaar zeggen dat je met een SPF dertig dertig keer langer in de zon kunt.
Goed om te weten: geen enkele uv-filter beschermt je voor honderd procent. Ook een factor 50 niet; deze benadert de 98 procent en dat is maar één procent meer dan bij een factor 30.
Word je überhaupt wel bruin van SPF smeren?
Insmeren houdt de stralen van de zon tegen, maar dus nooit voor honderd procent. We smeren daarnaast ook vaak niet dik genoeg, dus er komt altijd wel wat straling doorheen. En dan is het wel per huidtype verschillende hoe (snel) je dan verkleurt. Bedenk trouwens wel dat pigmentvorming eigenlijk een wapen van je huid is om zich te beschermen tegen de zon. Het is eigenlijk een vorm van schade. Verder biedt een kleurtje maar beperkt bescherming. Dit natuurlijke ‘schildje’ is ongeveer vergelijkbaar met een SPF 4.
“Je kunt daarom niet zomaar zeggen dat je met een SPF dertig dertig keer langer in de zon kunt.”
En hoe zit het met zonnebrand? Is dát dan niet schadelijk voor je huid?
Over zonnebrandfilters kan ik heel veel vertellen. Want er zijn inderdaad stoffen die je liever niet op je huid wilt. Bijvoorbeeld omdat ze allergische reacties kunnen veroorzaken of omdat ze heel instabiel zijn en vrije radicalen vormen in de zon. Ook zijn er zonnefilters die heel gemakkelijk via je huid in het lichaam kunnen komen of hormoonverstorend kunnen werken. Ik heb daar al verschillende blogs over vol geschreven. Misschien kun je hier een kijkje nemen?
Recentelijk heb ik trouwens ook nog een artikel geschreven over het effect van zonnebrandfilters op het milieu. Ook daar is veel om te doen de laatste jaren. Je hebt vast meegekregen dat in sommige landen een verbod op bepaalde zonnebrandproducten is aangekondigd om het koraal te beschermen? Lees hier meer over.
Waar moet ik op letten als ik zonnebrand koop?
Behalve alle tips en (product)adviezen die je in bovenstaande blogs hebt kunnen lezen, zijn er nog een paar dingen om rekening mee te houden bij het aanschaffen van een zonnebrandproduct.
Zorg ervoor dat je een product koopt dat zowel tegen uv-B als uv-A beschermt. Zoals ik hierboven al schreef, zegt de SPF dus alleen iets over de mate van bescherming tegen uv-B-straling, niet over de mate van bescherming tegen uv-A-straling. De bescherming tegen uv-A staat (als je een goed product te pakken hebt) apart vermeld op je verpakking. In Nederland moet de bescherming tegen uv-A minstens een derde van de SPF zijn. En als je het écht goed wilt doen, kies je voor een product waaraan antioxidanten zijn toegevoegd voor extra bescherming.
Hoe vaak moet ik smeren?
Om de SPF te behouden die op de verpakking van je product vermeld staat, moet je je crème elke twee uur opnieuw aanbrengen. De werkzaamheid van de filters neemt namelijk af na applicatie. Hoe snel dat gebeurt is afhankelijk van je huid, de sterkte van de zon, je activiteit (ben je bijvoorbeeld aan het sporten en transpireren, lig je in het zwembad of zit je achter je laptop op kantoor) en de gebruikte zonnefilter.
Waar je ook op moet letten, is dat je voldoende aanbrengt. Om de SPF te krijgen die op het product aangegeven staat, moet je twee milligram op iedere vierkante centimeter huid aanbrengen. Of je nu met een factor 15 of 30 smeert, dit komt neer op ongeveer een halve theelepel voor alleen je gezicht. Nu is dat best veel en we weten uit onderzoek dat de meeste mensen wat minder zullen smeren. Bedenk dan dat de bescherming ook minder zal zijn.
“Je moet crème elke twee uur opnieuw aanbrengen.”
Hoe blijf je het langst bruin?
Behalve een zelfbruiner is er niet iets dat ervoor zorgt dat je huid langer bruin blijft na een zonvakantie. Wat wel zo is: een gehydrateerde en stralende huid zal bruiner en mooier ogen dan een droge en doffe huid. Dus dan zou mijn tip zijn: je huid goed hydrateren. Voor het lichaam kun je hiervoor een goede olie gebruiken, bijvoorbeeld 100% jojobaolie.
Veroudert zon je huid?
Helaas, ja… Ik merk vaak dat mensen dat toch niet goed beseffen. Inmiddels is misschien wel langzaam doorgedrongen dat de zon voor huidkanker kan zorgen, maar rimpels en pigmentvlekken worden gek genoeg niet altijd meteen in verband gebracht met zonblootstelling. Het is eigenlijk heel raar dat mensen bakken met geld uitgeven aan dure crèmes, aan botox en fillers en zoveel andere middeltjes, supplementen en huidbehandelingen, maar ondertussen wel voluit op het strand gaan zitten op de heetste uren van de dag, toch? Om rimpels en huidveroudering (én pigmentvlekken dus) zo lang mogelijk op afstand te houden is zonbescherming nog altijd de beste remedie.
Kijk ook voor meer informatie op de website van Jetske Ultee.