Kosmetiek | Februari, 2018
Menopauze en de invloed op de huid
By Kosmetiek

 

Gepubliceerd: Kosmetiek
Datum: februari 2018
Door: Maddy Weide
 
 

De jaren rond de overgang hebben een grote invloed op de conditie van de huid. Lees in dit interview hoe je daar het beste mee om kunt gaan:

 
 

Menopauze en de invloed op de huid

 

Eén van de meest ingrijpende periodes in het leven van een vrouw is de overgang. Ze wordt geconfronteerd met allerlei onverklaarbare klachten, heeft last van stemmingswisselingen en het meest bekende signaal zijn de opvliegers. De overgang is bovendien een bekende onrustige periode voor de huid. Maar gelukkig… hoewel de overgang zich vooral kenmerkt door vervelende symptomen, zijn er ook nog positieve kanten.

 

 

Dermatoloog Laurens Barkema, ging tijdens zijn lezing op de dermatologiecongres Dermasalon 2017 uitgebreid in op de impact die de overgang heeft op een vrouw, zowel lichamelijk als psychisch. De ernst van de overgangsklachten verschilt van vrouw tot vrouw, evenals het aantal jaren dat een vrouw klachten heeft. De eerste signalen van de overgang kunnen al rond het veertigste levensjaar beginnen en de gemiddelde leeftijd waarop de menstruatie stopt ligt rond de 51 jaar.

 

 

Perimenopauze

Er is nogal wat verwarring over het verschil tussen de overgang en de menopauze. De laatste menstruatie is de menopauze en is pas vast te stellen als de vrouw al een paar jaar niet meer heeft gemenstrueerd. De menopauze is dan ook geen periode, maar een tijdstip. Vanaf de menopauze produceren de twee eierstokken (ovaria) geen geslachtshormonen oestrogenen en progestagenen meer en zoekt het lichaam naar een nieuwe balans. Dit betekent het einde van de vruchtbare periode. Voor sommige vrouwen een moeilijke periode, anderen zijn blij met het uitblijven van de maandelijkse perikelen. Het verminderde testosteron zorgt er ook voor dat vrouwen minder zin hebben in seks.

 

 

‘Typische’ overgangsklachten

Naast de verandering in de menstruatiecycli kent de overgang vele klachten. Een van de bekendste zijn de opvliegers: plotselinge warmteaanvallen met een koortsig gevoel en hevige transpiratie. Omdat het autonome zenuwstelstel van slag is, komt nachtzweren eveneens vaak voor met een slechte nachtrust als gevolg. Soms duurt een opvlieger een paar seconden tot minuten, in andere gevallen een kwartier tot een half uur! Opvliegers zorgen verder voor een ontregeling van de vaatspanning met blozen en een snelle pols als gevolg. Daarnaast zien we een grote reactie van het lichaam op kleine veranderingen in de temperatuur door een gevoelige hypothalamus. Verminderde aanmaak van speeksel en traanvocht zorgen bovendien voor droge ogen en droge mond. Door het verslappen van de bekkenbodemspieren en het dunner worden van de slijmvliezen van de urinewegen, kunnen eerder blaasontstekingen ontstaan. Bij hoesten en niezen kunnen vrouwen ook moeilijker de plas ophouden.

 

 

Behandeling

Een opvallende uitspraak tijdens de lezing van dermatoloog Barkema – lid van de adviesraad van U-Consultancy – was dat er wel degelijk iets te doen is aan de nadelige gevolgen van de overgang, Volgens de dermatoloog kan Hormone Replacement Therapy (HRT) namelijk tot zelfs 80 procent van de typische klachten verminderen. Bij deze therapie wordt het oestrogeentekort aangevuld met kunstmatige hormonen. De toepassing gebeurt op verschillende manieren: meestal wordt het hormoonpreparaat als pil ingenomen, maar het kan ook via de huid (met een pleister) of door middel van een vaginale ring. Andere medicatie tegen opvliegers kan gevonden worden is selectieve serotonine heropnameremmers zoals paroxetine en venlafaxine. Andere niet-hormonale middelen bij de behandeling van opvliegers zijn clonidine (minder effectief) of gabapentine.

 

 

Effect op de huid

Het behoeft geen toelichting dat de overgang een enorme invloed heeft op de conditie van de huid. Onderzoeksarts in de cosmetische dermatologie Jetske Ultee legt uit: “Door de afname van de hoeveelheid oestrogeen in je lichaam, daalt de hoeveelheid collageen in je huid. Jaarlijks neemt dit met ongeveer twee procent af en tegelijkertijd neemt ook de dikte van je huid af met ruim één procent! Het resultaat is een verminderde stevigheid en de structuur van de huid. Daarnaast neemt de elasticiteit van de huid nog af met ongeveer een half procent. Daarbovenop kan de huid nog eens onder goed vocht vasthouden. De barrièrefunctie wordt daardoor slechter en de talgproductie neemt af. Het gevolg: De huid wordt droger en sneller geïrriteerd.” Het is dan ook niet zo gek dat vrouwen rond de vijftig jaar klagen over hun rimpels, ingevallen wangen en een slappe, droge, onrustige en doorschijnende huid.

 

 

Rosacea en de menopauze

Veel vrouwen zeggen dat ze meer bultjes, roodheid en rosacea hebben tijdens de overgang. Jetske zegt er het volgende over: “Over de oorzaak van rosacea bestaat bog veel onduidelijkheid. Uit onderzoek weten we dat de huidaandoening met name voorkomt op de lichte huid. Verder zie je rosacea het meest bij vrouwen, en dan vaak vanaf een jaar of dertig. De laatste jaren is er veel aandacht voor de rol die huidmijten spelen (demodexmijten), maar de huidaandoening wordt ook in verband gebracht met een overgroei aan bacteriën in de dunne darm (SIBO|) en zelfs met bepaalde afweerziekten. Ook hormoonschommelingen lijken een rol te spelen. Zo kunnen rosaceaklachten namelijk optreden of verergeren tijdens bijvoorbeeld de zwangerschap, Bij vrouwen die tijdens de overgang meer last hebben van de huidaandoening kan het mogelijk verband houden met de opvliegers of ‘hot flashes’.”

 

 

Haargroei én -verlies

Omdat de hoeveelheid oestrogenen in het lichaam van de vrouw daalt, krijgen de mannelijke geslachtshormonen steeds meer de overhand. Dit is bijvoorbeeld te mieren aan vervelende haartjes in het gezicht of meer puistjes die zich vormgen op de huid. Andere effecten van de menopauze in de vorm van haargroei zien we in de hirsutisme: een toename van baardgroei, rond de navel en tepels en borsthaar. Haarverlies is echter ook een bekend verschijnsel rondom de menopauze. Denk hierbij aan alopecia andragenetica, wat letterlijk ‘mannelijk type haaruitval’ betekent. Volledige kaalheid komt zeer weinig voor bij deze vorm, maar de resterende haren hebben een dunnere structuur en breken daardoor sneller af. De haren bovenop het hoofd zijn dan dunner gezaaid. Frontale fibroserende alopecia (afgekort FFA) is een vorm van haaruitval die gekenmerkt wordt door verlies van haren aan de voorzijde en zijkanten van de hoofdhuid met verlittekening. Dit treft met name vrouwen na de menopauze, maar soms overkomt het vrouwen ook voor de menopauze.

 

 

Vrouwen rond de vijftig jaar klagen over rimpels, ingevallen wangen en een slappe, droge, onrustige en doorschijnende huid

 

 

Belangrijke rol

Als schoonheidsspecialist kun je een belangrijke rol spelen om de huid van de klant in de overgang te verbeteren. Belangrijk is om bij de aanvang van een behandeling de huid zo mild mogelijk te reinigen. Omdat de rijpere huid steeds meer moeite krijgt met het kwijtraken van de laag dode huidcellen, kan ze enorm opfrissen van een peeling. Het gebruik van borstels of een massage om de doorbloeding van de huid te stimuleren kunnen fijn zijn. Wees echter wel voorzichtig met ’te harde’ gezichtsborstels en huidrollers met naaldjes (microneedling). Wees bij de rijpere, dunner wordende huid ook voorzichtig met ontharingsmethoden als waxen. Er kunnen gemakkelijk kleine beschadigingen ontstaan en dat kan leiden tot postinflammatoire hyperpigmentatie (pigmentvlekjes).

 

 

Thuis?

Vrouwen in de overgang willen zelf ook het beste voor hun huid. Jetske heeft een aantal bruikbare tips die je aan klanten kunt adviseren:

  • Iedere dag een SPF is de beste manier om (meer) rimpels en pigmentvlekken en andere tekenen van huidveroudering tegen te gaan.
  • Zorg voor voldoende antioxidanten, niet alleen in de huidverzorging, maar ook in voeding. Vitamine C bijvoorbeeld. Een nog krachtiger antioxidant is astaxanthine die vooral vindt in voeding als zalm, forel of garnalen. Daarnaast zijn omega-3-vetzuren heel waardevol voor oudere, droger wordende huid.
  • Kies gerust voor een wat vollere crème als de huid droog voelt. Of smeer een extra laagje van een rijker product over je crème (een beetje vaseline of plantaardige olie mag ook).
  • Van roken, alcohol en suikers wordt de huid niet mooier.
  • Regelmatig thuis exfoliëren om de huid een handje te helpen met het kwijtraken van de laag dode huidcellen is geen overbodige luxe als de huid ouder wordt. Gebruik hiervoor een goede exfoliant. Glycolzuur helpt meteen ook de vochthuishouding verbeteren. Kies voor salicylzuur als je last hebt van een gevoelige onrustige huid met puistjes. Gebruik liever geen scrubs in het gezicht.
  • Zorg voor voldoende slaap en beweging, en vergeet vooral niet te genieten. Dat doet de huid pas écht goed!
  •